Bin Yıllık Meditasyon

Bir bilim adamı ve kuş bilimci olarak tüm hayatım bilimin ayak izlerini takip etmekle geçti. Hiç bir zaman batıl inanışlara, büyüye, sihire ve şansa inanan biri olmadım. Yaşadığımız dünyada, aklımla kavrayamayacağım, bilimle açıklayamayacağım bir olgu olmadığına inandım daima. Ancak yaşadığım bir olay var ki, üzerinden yıllar geçmesine rağmen ne aklımla kavrayabiliyor ne de bilimle açıklayabiliyorum. Özellikle son birkaç aydır sürekli yaşadığım o olayı düşünüyorum. Vardığım sonuç ise beni bir bilim adamı olmaktan alıkoyuyor. Bu hikayemi okuyacak olanlar -yani sizler- yaşadıklarımı istedikleri gibi yorumlayıp, benim hakkımda istediklerini düşünmekte serbesttirler. Lakin şimdiden uyarıyorum: Okuyucular okuduklarını kabul etmek için akıllarından ötesine; kalplerinin sesine ihtiyaç duyacaklardır…

1965 Nisan’ında İngiliz arkadaşım ornitolog Salazar L. Willem, Namibya’nın başkenti Windhoek’e 110 km mesafede yaşayan Kunga kabilesinden bir kaç kişinin Garuda kuşunu gördüklerini bana iletmişti. Bu kaçırılmayacak bir fırsattı ve ilerlemiş yaşıma rağmen Namibya’ya gitmeye karar verdim. 1965 Kasım’ında genç asistanım Efsun ile efsanevi Garuda kuşunu bulmak için, İstanbul’dan Namibya’ya doğru yola çıktık. Üç gün süren aktarmalı uçuş sonrasında başkent Windhoek’e vardık. Havaalanında bizi Salazar karşıladı. Gelişimize oldukça sevinmişti. Salazar da benim gibi ihtiyarlamıştı ama O da benim gibi iflah olmaz bir kuş bilimciydi..

Havaalanından sonraki yolu bir araçla geçecektik. Üç gün süren yorucu bir yolculuktan sonra Kung kabilesinin yaşadığı köye vardık. Köy Brandberg Dağı’nın eteklerine kurulmuştu. Kabile yaklaşık 200 kişiden oluşuyordu. Tüm Afrikalı kabileler gibi Kung’larda neredeyse çıplak yaşıyorlardu. Sadece mahrem yerlerini örtüyor, kadınları ise göğüslerini de açıkta bırakıyorlardı. Kadınlar çocuklara bakıyor, meyve topluyor, keçi ve koyunlarla ilgileniyordu. Erkeklerin görevi ise avlanmaktı. Her sabah dörderli beşerli gruplar halinde dağılıyor, domuz, sincap, tavşan vb. hayvanları avlıyorlardı. Çocuklar çıplak bedenleriyle orda burda koşturuyor, avcılık oyunları oynuyorlardı.

Gereksiz eşyalarımızı bize rehberlik edecek Yali’nin kulübesine bıraktıktan sonra dinlenmeden Garuda kuşunun görüldüğü iddia edilen yere doğru yola çıktık. Ben, asistanım Efsun, arkadaşım Salazar, Yali ve eşyalarımızı taşıyan 3 Kung’lu ile birlikte toplam yedi kişiydik. Balta girmemiş ormanlarda bir gün süren bir yolculuktan sonra, ormanın içindeki bir açıklığa ulaştık. Burası bizim kamp yerimiz olacaktı. Garuda’nın görüldüğü yere de oldukça yakın olduğunu söylüyordu Yali. Çadırlarımızı kurarken açıklığın bitimine yakın yerdeki bir baraka dikkatimi çekti. Balta girmemiş bir ormanda bir barakanın ne işi olabilirdi ki? Yali’ye barakayı sordum. Bana barakanın büyülü olduğunu, yaklaşmamam gerektiğini söyledi. Bahsettiğine göre nesiller önce uzak diyarlardan bir keşiş gelmiş ve meditasyon yapmak için bu barakayı inşa etmişti kendisine. O zamandan bu yana kimse barakaya yaklaşmamıştı. Sebebini Yali’de bilmiyordu. Ona büyükbabası, büyükbabasına da kendi büyükbabası öyle söylemişti. Yali’ye göre bin yıldır orada olmalıydı. Tabi ki ben böyle şeylere inanmadığım için barakayı incelemeye karar verdim. Salazar’la beraber barakanın yanına gittik. Baraka dal ve sarmaşıklardan yapılmış, üstü de barakada hiç bir açıklık bırakmayacak şekilde balçıkla sıvanmıştı. Daha dün yapılmış gibi yeni gözüküyordu. Herhangi bir kapısı ve penceresi de yoktu. Ancak garip bir şekilde içimi bir korku kaplamıştı. İçimden bir ses uzak durmamı, barakaya daha fazla yaklaşmamam gerektiğini söylüyordu. Salazar’a, “Geri dönelim, daha fazla yaklaşmak istemiyorum.” dediğimde benle dalga geçmişti. “Ne o? Korkuyor musun yoksa?” Salazar’la uğraşmak istemediğim için cevap vermemiştim. Evet, korkuyordum ve bu mantığımın kabul etmediği bir korkuydu.

Sonraki bir ay oldukça sıradan geçmişti. Her gün Garuda’yı bulmak için elimizde dürbünlerimizle pusuya yatıyor ve her seferinde de elimiz boş dönüyorduk. Garuda kendisini bize göstermeye niyetli değildi anlaşılan. Baraka ise aklımı kurcalamaya devam ediyordu. Aklım onu keşfetmek, içini açıp bakmak istiyordu ancak korkularım engel oluyordu bu duruma. Korkularımı Salazar’la ve Efsun’la paylaşmak en mantıklısıydı. Salazar dalga geçecekti ama başka çarem yoktu. Korkularımı yüksek sesle söylemeli ve ne kadar mantıksız olduklarını kavramalıydım. Korktuğumu duyunca Efsun oldukça şaşırmıştı. “Sizin bir batıl inançtan korkacağınızı düşünmek aklıma bile gelmezdi.” demişti. Salazar ise istersem barakayı açabileceğimizi, böylece korkumla yüzleşebileceğimi söylemişti bana. Ben ise biraz daha zamana ihtiyacım olduğunu söyledim. Böylece konu kapanmıştı. Ya da ben öyle sanmıştım.

Ertesi sabah Efsun’un çığlık sesleriyle uyandık. Çadırdan dışarı fırladım. İlk gördüğüm şey barakanın yıkılmış olduğuydu. Efsun sırtını barakaya vermiş, yere diz çökmüş vaziyette ağlıyordu. Yali ve diğer Kung’larla beraber yanına doğru koştuk. Efsun’a yaklaşınca Salazar’ın barakanın yanında boylu boyunca uzandığını farkettim. Gözlerinde bir dehşet ifadesi vardı ve rengi sapsarıydı. Nabzını kontrol ettim. Nabzı çoktan durmuş, bedeni soğumuştu. Ellerimle Salazar’ın gözlerini kapadım. Elimden gelen başka bir şey yoktu. Kung’lar ise aynı sözleri bağırıp duruyorlardı. “ Shu kupa sohn!” Yani; büyücü uyandı!

Salazar sabah erken saatte uyanmış, barakayı ormanda yol açmak için kullandığımız pala ile yıkmıştı. Sanırım bana korkularımın ne kadar yersiz olduğunu göstermek istemişti. Ancak nedenini bilemediğim bir şekilde can vermişti. Bedenini Kung’ların mezarlığına gömmek zorunda kaldık. Namibya’da iç savaş patlak vermişti ve ülkeye giriş çıkışlar yasaklanmıştı. Bedenini İngiltere’ye göndermek imkansızdı. Aylardan Aralık olmasına rağmen hava oldukça sıcaktı ve Salazarın bedenini muhafaza edebilecek soğuk bir yer yoktu. Gömmeden önce Salazar’ın tüm bedenini inceledim. Aklım ve mantığım bir yılan veya örümcek ısırığı bulacağımı söylüyordu. Ama hiçbir şey bulamadım. Görünürde bir ısırık ya da darp izi yoktu. Belki korkmuş ve bir kalp krizi geçirmişti. Ama O’nu korkutan neydi? Bunun cevabını hiçbir zaman öğrenemedim.

Salazar’ın ölümünden sonra Kung’lar kamp yerimizi terkedip köylerine dönmüşlerdi. Yali’yi bile kalmaya ikna edememiştim. Efsun’la ben bir başımıza kalmıştık. Ancak ben kampı terketmemeye kararlıydım. Çünkü barakayı incelemek istiyordum. Korkuyordum ama bunu Salazar için yapmalıydım. Efsun’u çadırda bırakarak barakaya doğru yol aldım. Daha yeni sabah olmuştu. Aslında artık ortada bir baraka yoktu çünkü Salazar tamamen yıkmıştı barakayı. Yıkık dökük dal, sarmaşık ve balçıkların ortasında bağdaş kurmuş, meditasyon yapar gibi gözüken bir beden vardı. Ceset diyemiyordum çünkü çürümemişti. Bu kadar sıcak ve nemli bir ortamda çürümemesi mucizeydi doğrusu. Yakından incelemek için daha da yaklaştım. Sanki birkaç gün önce ölmüş gibiydi. Üstünde parlak kırmızı ve yeşil renkte kıyafetler, başında ise bir sarık vardı. Koyu esmer tenli bir erkek olduğu apaçık ortadaydı. Görüntüsünden ve sarığından bir Hintli olduğunu tahmin ediyordum. İyi ama bir Hintli’nin Afrika’nın göbeğinde ne işi olabilirdi ki? Hem de Yali’nin söylediğine göre nesiller önce gelmişti buraya. Bu sorular da asla cevaplayamadığım sorular arasındaki yerini almıştı. Hintli keşişi orada bırakıp Efsun’un yanına döndüm. Onu daha fazla yalnız bırakmak istemiyordum çünkü korkuyordu. O günü çadırlarımızda, yalnız başımıza geçirdik. Artık aklımızda ne efsanevi Garuda ne de başka bir şey vardı. Sadece aklımızla açıklayamadığımız bu olayı düşünüyorduk.

O gece çok ilginç bir rüya gördüm. Rüyamda baraka yıkılmamış haliyle karşımda duruyordu. İçinden bir kuşun ağacı gagalaması gibi sesler geliyordu. Biraz yaklaştım ve baraka büyük bir gürültüyle yıkıldı. Yıkıntıların ortasında Garuda kuşu bütün ihtişamıyla duruyordu. Altın sarısı tüyleri, masmavi bir kanadı vardı. Şimdiye kadar gördüğüm en büyük kuştu. Kanatlarını çırparak hızla gökyüzüne doğru yol aldı ve gözden kayboldu. Kafamı çevirdiğimde barakanın yıkılmamış olduğunu gördüm. Açık bir kapısı vardı ve Hintli keşiş bağdaş kurmuş vaziyette bana bakıyordu. Elini ileriye doğru uzattı. Gösterdiği yere baktığımda Garuda’yı tekrar gördüm. Brandberg Dağı’nın tepesine konmuş bana bakıyordu. Beni bul der gibiydi. Uyandım… Sabah olmuştu. Çadırdan dışarı çıktım ve Brandberg Dağı’na doğru baktım. Dağ tepesi tüm ihtişamıyla karşımda dikiliyordu. Garuda’yı orada bulacağımı biliyordum ama önce yapmam gereken bir şey vardı.

Barakayı yeniden inşa etmem 2 günümü aldı. Hintli keşişi yerinden kıpırdatmamak için eski yerine kurmuştum. Efsun bana yardım etmedi çünkü korkuyordu. Lakin artık korkacak bir şey olmadığını anlamıştım. Keşiş sadece huzur istiyordu ve ben O’na huzuru yeniden sağlayacaktım.

Bu tarih itibariyle -Mayıs 2016- anlattıklarımın üzerinden yıllar geçmiş bulunmakta. Artık oldukça yaşlıyım ama hala dincim. Oldukça da şanslı olmalıyım çünkü 116 yaşa ulaşmak herkese nasip olan bir şey değil. Bu süre boyunca eşimi, çocuklarımı ve pek çok dostumu kaybettim. Asistanım Efsun’da 11 yıl önce hayatını kaybetti. Sonradan dünya çapında bir kuş bilimci olmuştu. Salazar’ın bedeni ise hala burada; Namibya’da Kung’ların mezarlığında. Eşim ve çocuklarımdan sonra buraya yerleştim. Bana Jaa Wehnin yani Ölümsüz Şef diyorlar. Keşiş kadar ölümsüz müyüm onu zaman gösterecek. Barakaya ise bir daha hiç yaklaşmadım. Keşişin huzurunu bozmamak en mantıklısı.

Biliyorum, hepiniz Garuda’yı merak ediyorsunuz. Onu Brandberg Dağı’nın tepesinde Efsun’la beraber gözlemledik. Lakin ilginç bir şekilde ne kameralarımız ne de fotoğraf makinelerimiz çalışmadı. Saatlerce dürbünle bu efsanevi kuşu izledik. Tıpkı rüyamda gördüğüm gibiydi. Sonra uçtu gitti ve bir daha da görmedik. Sanırım Garuda’yı gören yaşayan tek insan benim. Daha uzun süre de ölmeye niyetim yok.

Yazımın başında dediğim gibi: Bazen akıl ve mantık çaresiz kalıyor. Bu koca dünyada sonsuz sayıda olaylar yaşanıyor. Aklımız ve mantığımız hepsine birden yetişemiyor. Sanırım bazen “inanmak” en doğrusu. Hem inanç da yoksa yaşamak neye yarar ki?